Tunç Soyer: Daha adil bir hayat sürmek için bayanların önlerine çıkardığımız tüm mahzurları derhal kaldırmak zorundayız
4 min read
İzmir Büyükşehir Belediye Lideri Tunç Soyer, Türkiye’de bayanlara seçme ve seçilme hakkı tanınmasının 88. yıl dönümünde, “Daha adil bir ömür sürmek için toplumdaki bayan izini büyütmek zorundayız. Bayanların iz bırakamadığı bir toplumda ebediyen yarımız. Hayallerimiz yarım. Adaletimiz yarım. Üretimimiz ve geleceğimiz yarım. İşte bu yüzden bayanlara gölge etmekten vazgeçmek ve önlerine çıkardığımız tüm manileri derhal kaldırmak zorundayız” dedi.
İzmir Büyükşehir Belediye Lideri Tunç Soyer, Türkiye’de bayanlara seçme ve seçilme hakkı tanınmasının 88. yıl dönümüyle münasebetiyle Tarihi Havagazı Fabrikası Kültür Merkezi’nde bugün bayan milletvekilleri, belediye liderleri, meclis üyeleri, sivil toplum kuruluşu temsilcileri ve muhtarlarla bir ortaya geldi. Programın akabinde Lider Soyer, bayanlarla birlikte Lozan Meydanı’ndan Cumhuriyet Meydanı’na, üzerinde “88 yıldır Cumhuriyet’imiz bayanlarla güçleniyor” yazılı pankartla yürüdü. Bayanlar “Hak, hukuk, adalet” sloganı attı. Yürüyüşten sonra Atatürk Anıtı’na çelenk sunuldu.
Tunç Soyer: Daha adil bir hayat sürmek için toplumdaki bayan izini büyütmek zorundayız
“Kadınlar, seslerini tüm dünyaya duyurdu”
Başkan Tunç Soyer, Türkiye’de bayanların seçme ve seçilme hakkını elde etmesinin erkeklerin bir lütfu değil, çok uzun bir uğraşın sonucu olduğunu söyledi. Bayanların Osmanlı periyodunda başlayan hak çabasının Cumhuriyet’e kadar devam ettiğini söz eden Lider Soyer, “Kadınlar, o devirlerde haklarına kavuşabilmek için mecmualar çıkardı, mitingler düzenledi ve seslerini tüm dünyaya duyurdu. Bu örgütlü uğraş sonucunda bayanlar, seçme ve seçilme hakkını birinci olarak 3 Nisan 1930’da belediye seçimlerinde, akabinde 1933’te muhtarlık seçimlerinde ve en son 5 Aralık 1934’teki milletvekili seçimlerinde kazandı” dedi.
“Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün bayanların bu çabasına verdiği takviye ve Cumhuriyet ihtilalleri, bu sürece çok büyük ivme verdi”
O devrin şartları içerisinde Türkiye’deki bayanların siyasal haklarını kazanmasının çok büyük bir adım olduğunu vurgulayan Lider Soyer, şunları söyledi:
“Bu haklar; Fransa, İtalya, Belçika üzere pek çok Avrupa ülkesinden daha erken elde edilmişti. Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün bayanların bu çabasına verdiği dayanak ve Cumhuriyet ihtilalleri, hiç elbet bu sürece çok büyük ivme verdi. Bugün, ortadan geçen 88 yıla karşın Meclis’imizdeki bayan temsili oranı yazık ki yalnızca 17,4. Bu oranla dünya ülkeleri ortasında 130. sırada yer alıyoruz. Dahası, ülkemizdeki 50 bin 285 muhtardan yalnızca bin 120’si bayan. Yaşanan bu durum, bayanların idare takımlarındaki varlığının eril siyaset tarafından hala daha bir kaygı kaynağı olarak görüldüğünün açık ispatı.”
“Umutlu, adil ve özgür bir dünya için bayanların bu onurlu çabasının sonuna kadar yanındayız”
Kadın gayretinin sürdüğüne de değinen Lider Soyer, şöyle konuştu:
“Nezihe Muhiddin, Halide Edip Adıvar ve burada ismini anamadığımız pek çok bayanın başlattığı uğraş bugün hala daha sürüyor ve biz, tüm varlığımızla bu uğraşın yanındayız. Zira bayanların hayatı uygunlaştırma sanatı olarak tanım ettiğim siyasetteki varlığı, düzgün bir gelecek inşa etmenin yegâne yolu. Bugün dünya iklim krizini yaşıyorsa bana nazaran bunun temel nedeni, yönetici kademesindeki bayanların eksikliği. Türkiye’de ekonomik kriz varsa, beyin göçü varsa, adaletsizlik ve şiddet varsa bunun da temelinde, neredeyse yalnızca erkeklerin yönettiği bir ülkede yaşamamız yatıyor. Daha adil bir ömür sürmek için toplumdaki bayan izini büyütmek zorundayız. Yoksa yarım kalırız, zati de yarımız. Bayanların iz bırakamadığı bir toplumda sürekli yarımız. Hayallerimiz yarım. Adaletimiz yarım. Üretimimiz ve geleceğimiz yarım. İşte bu yüzden bayanlara gölge etmekten vazgeçmek ve önlerine çıkardığımız tüm manileri derhal kaldırmak zorundayız. Bu adımı yalnızca bayanların eşitlik hakkını korumak için değil, bu ülkede ve dünyadaki varlığımız için, hepimiz için atmak mecburiyetindeyiz. Umutlu, adil ve özgür bir dünya için bayanların bu onurlu gayretinin sonuna kadar yanındayız. Tıpkı burada, bu meydanda olduğu üzere.”
“Kadın-erkek birlikte elle ele gayret etmek durumundayız”
İzmir Kent Kurulu ve İzmir Büyükşehir Belediyesi Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Kurulu Lideri Nilay Kökkılınç da “1934 yılında parlamentoya 18 milletvekili girmişti. O tarihlerde eşit temsilde dünyada örnek gösterilen bir ülkeyken bugün ne yazık ki çok gerilerdeyiz. Bu tablonun değişmesi gerekiyor. Bu yoldaki gayret, yalnızca bayanların çabası değil, kadın-erkek birlikte elle ele çaba etmek durumundayız” dedi.
Parlamentodaki 600 milletvekilinden yalnızca 101’inin bayan olduğunu söyleyen Kökkılınç, “Yerel meclislerimizde de maalesef bu bahiste aydınlık bir tablo yok. Meslek odalarına bakıldığında durum değişmiyor. Yani karar organlarında bayanlar, ne yazık ki olması gerektiği yerde değil” diye konuştu.
Konak Altıntaş Mahalle Muhtarı Selda Arslan da seçilmiş bir bayan olarak alanda bulunduğunu ve bunun gururunu yaşadığını belirterek, “Bunu da Gazi Mustafa Kemal Atatürk’e borçluyuz. Kendisini hürmet ve minnetle anıyorum” dedi. (ANKA)
